Utku Çakırözer’den Bik’in Yönetmelik Taslağına Tepkisi: “Parası olan sermaye sahipleri gazetecilik yapsın, iktidarı trompet etsin deniyor”
CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, Basın İlan Kurumu’nun (BİK) internet haber sitelerinde reklam ve ilan alma kurallarına ilişkin hazırladığı yönetmelik taslağında, “Parası olan sermaye sahipleri gazetecilik ve trompet yapsın deniyor” deniyor. İktidarın baskısı altında iktidarın.Bu taslakla yapılmak istenen de bu.Yapılması gereken ağır kısıtlamaların olmaması ve gazetelere, internet sitelerine ve radyo televizyonlara reklam ve ilanların eşit dağıtılması, dedi.
CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, Basın İlan Kurumu’nun (BİK) internet haber sitelerine ilan ve ilan alma kurallarına ilişkin hazırladığı yönetmelik taslağı hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde basın toplantısı düzenledi. Çakırözer, şunları söyledi:
“Bu taslak Anadolu basınında tam bir hüsrana yol açmıştır. Taslakta şehirler kategorize edilmiştir. İstenen üs tim sayısı 4 ile 8 arasındadır. Günlük minimum haber sayısı 30 ile 50 arasındadır. Tekil ziyaretçi sayısı 3 bin ile 20 bin arasında, izlenme sayısı ise 9 bin ile 60 bin arasında olması bekleniyor.Bu şartları sağlayan sitelerin resmi ilanlarda yayınlanması bekleniyor.Bunu alabilmek için tam olarak beklemesi gerekiyor. 2 yıl yani 24 ay.
“ANADOLU MEDYANIN MEVCUT DURUMU KARŞISINDA BU YÖNETMELİK TASLAĞININ HÜKÜMLERİNDEN HİÇBİRİ UYGULANAMAYACAKTIR”
Ben Eskişehir Milletvekiliyim. Eskişehir’in de içinde bulunduğu kategorideki şehirlerdeki internet sitelerinin en az 8 kişiyi istihdam edeceği, günde en az 50 haber yapacağı, 20 bin tekil ziyaretçisi ve 60 bin sayfa görüntülemesi olacağı söyleniyor. Bu kurallara göre yayın yapmanın ve reklam almanın mümkün olmadığı açıktır. Çalışan sayısına ulaşılırsa haber sayısına, haber sayısına ulaşılırsa ziyaretçi sayısına, tıklama sayısına ulaşılamaz. Bunların hepsi zor kurallar. Ne konuşursanız konuşun, Anadolu medyasının mevcut durumu düşünüldüğünde, bu yönetmelik taslağında yer alan kararların hiçbiri gerçekleştirilemez. Bu taslak böyle çıkarsa internet sitelerinin kapılarını kilitlemek zorunda kalacak. Olağan basın çalışanlarımız, gazetecilerimiz çalıştırılsın ama bu ekonomik şartlarda 8 kişiyi çalıştırmak 100 bin 120 bin lira masraf demek. Hem sitelerde reklam almak için 24 ay bekleyin diyorsunuz, hem onların alacağı kamu ilanlarından %15 komisyon alacağız diyorsunuz, hem de bu şartları taşıdığınızı söylüyorsunuz. Yine bir ilan için 24 ay beklemek istemiyorsanız BİK, ‘Çalışan sayınızı ikiye, tekil ziyaretçi sayınızı 6 katına çıkarırsanız 6 ay içinde reklam alabilirsiniz’ diyor. İnsanlar 8 kişiyi nasıl çalıştıralım diye düşünürken, siz 16 kişiyi istihdam edip daha hızlı ilan alın diyorsunuz. Web sitelerinin reklam alabilmesi için 24 aylık bekleme süresinin kaldırılması gerekmektedir.
“REKLAM PİSTİ GENİŞLEYECEK MİYDİ”
Görüşmeler sırasında reklam havuzunun genişletilmesini istedik. Ama burada görüyoruz ki internet sitelerine konulacak ilanlar gazetelere verilecek ilanlardan alınıyor. Yani duyuru pastası genişlemek yerine küçülüyor. Siteye tekrar giriş yaptığında Anadolu’daki haber siteleri için en az 1 dakika, genel için en az 2 dakika sitede kalması gerekmektedir. Böyle bir kural olamaz. Okuyucu siteye giriyor, istediği haberi okuyor, haber uzun ya da kısa, bu süre kabul edilemez.
“TIKLAYIN, GAZETECİLİĞE DÖNÜŞECEK”
Bu zor, imkansız koşullarda web siteleri haber sitelerini bırakıp sadece ziyaretçi ve sayfa görüntülemelerini artırmayı hedefleyen ‘tık haberciliğine’ yönelecekler. Halkın haber alma hakkını ve basının tıklanma özgürlüğünü göz önünde bulunduran gerçek gazetecilik siteleri. dergi haber, kuşkonmaz haber yapmak zorunda kalacak. Sadece ziyaretçi trafiği hedefleyen sitelere dönüşecektir.
“ANADOLU’DA HER GÜN OKUDUĞUMUZ GAZETELER VAR OLMAYACAK”
Dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta da web siteleri için reklam almak isteyen gazetelerdir. Anadolu’da gazetelere verilen ilanlar internet sitelerine de konulacak. ve gazeteler seçmek zorunda kalacak. Bu durum Anadolu’daki gazete ilanlarının uzun süre matbaa gazetelerinden vazgeçmesine neden olacaktır. Bu çetin şartlar altında bu taslağın yasalaşması halinde Anadolu’da sayıları binleri bulan yerel gazeteler çok kısa sürede yayın hayatına son vermek zorunda kalacak. Web sitelerinin büyük bir çoğunluğu bu ağır şartları yerine getiremeyecek ve reklam alamayacaklardır. Gazeteler kağıt basımına son verecek ve çalışanlarını internet sitesine yönlendirecek. Anadolu’da her gün haberlerini okuduğumuz gazeteler yok olacak.”
“RADYO VE TELEVİZYON TASLAKTA HİÇBİR YERDE GEÇİLMİYOR”
Anadolu’da gazetelere, internet sitelerine, televizyonlara pay ayırmayan bir taslakla karşı karşıyayız. Ayrıca bu taslağın hiçbir yerinde radyo ve televizyondan bahsedilmemektedir. Yerel radyo ve televizyonun büyük bir kasvet içinde olduğu ortaya çıktı. Yüksek elektrik bedelleri, TÜRKSAT ödemeleri, yayın iletim bedelleri ve SGK bedelleri nedeniyle artık yayın yapamıyorlar. Yayınlarının devamı için her zaman devlet desteği ve telif ücretlerinin uygun bir düzeye çekilmesini istiyorlar. Kamu kurumlarının dağıtım bütçelerinden bütçe istiyorlar ama bunların hiçbiri bu taslakta yer almıyor.
“GAZETECİLERDEN BEDAVA, BAĞIMSIZ WEB SİTELERİ YAPMAMASI RİCA OLUNUR”
Sonuç Anadolu’da basının yok olması demektir. Sadece sermayesi, büyük parası olanlara para transferi yapmak demektir. Özgür, bağımsız siteler ve gazetecilerden gazetecilik yapmamaları isteniyor. Parası olan sermaye sahipleri gazetecilik yapsınlar, iktidarın baskısıyla iktidarı trompet etsinler denir. Bu taslakla yapılmak istenen de budur. Yapılması gereken bu ağır kısıtlamaların ortadan kalkması ve gazete, internet sitesi ve radyo televizyonlara ilan ve ilanların eşit olarak dağıtılmasıdır. Ayrıca internet medyası sahiplerini ve basın meslek kuruluşlarını dinleyerek yönetmeliğin daha uygulanabilir ve gerçekçi hale getirilmesi bir zorunluluktur. Basın İlan Kurumu Anadolu’da zor şartlar altında yayın hayatına devam eden internet sitelerimizin ayakta kalmasını istiyorsa bu taslağı gündemine almamalıdır.”
